شرایط خرید و دریافت ارز مسافرتی ۱۴۰۲

مسافران و گردشگرانی که به‌صورت هوایی یا زمینی از ایران خارج می‌شوند، می‌توانند برای دریافت ارز مسافرتی اقدام کنند. ارز مسافرتی با تفاوت چند هزار تومانی همیشه پایین‌تر از قیمت بازار آزاد عرضه می‌شود و در نتیجه، تاثیر چشمگیری در کاهش هزینه‌های سفر دارد.

از اوایل اسفند ۱۴۰۱ شرایط جدید دریافت ارز مسافرتی اعلام و عرضه آن در صرافی‌ها متوقف شد. بر این اساس، تنها راه برای دریافت ارز مسافرتی ۱۴۰۲ از طریق ثبت‌نام در وب‌سایت «مرکز مبادله ارز و طلای ایران» است که پس از دریافت حواله ارزی از بانک ملی می‌توانید ارز مسافرتی را در فرودگاه دریافت کنید.

برای اطلاع از شرایط خرید و دریافت ارز مسافرتی ۱۴۰۲ و نحوه درخواست آن با ادامه مقاله همراه شوید.

ارز مسافرتی چیست؟

ارز مسافرتی به کمک هزینه سفر می‌گویند که مبلغ آن توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود و در سال فقط یک بار به فرد متقاضی تعلق می‌گیرد. تعرفه ارز مسافرتی با توجه به نوسانات ارزی کشور تغییر می‌کند. در کل، قیمت ارز مسافرتی از قیمت آزاد آن پایین‌تر است و به همین دلیل مسافران ترجیح می‌دهد که در سفر خارجی از سهمیه ارز مسافرتی خود استفاده کنند.

خرید ارز مسافرتی تا قبل از دوم اسفند ۱۴۰۲ از صرافی‌های مجاز کشور امکان‌پذیر بود؛ هرچند به‌دنبال آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلای ایران توسط بانک مرکزی، مسافران و گردشگران فقط می‌توانند با ثبت‌نام در «مرکز مبادله ارز و طلای ایران» حواله ارز مسافرتی، ارز دانشجویی، ارز درمانی و… را دریافت کنند. میزان ارز مسافرتی به یورو است؛ هرچند هنگام تحویل ارز می‌توانید معادل آن را به دلار یا پوند بگیرید.

جدیدترین شرایط دریافت ارز مسافرتی

• درخواست برای ارز مسافرتی را باید حداکثر از هفت روز کاری قبل از تاریخ پرواز مندرج در بلیط سفرتان انجام دهید.
• ارز مسافرتی تنها یک بار در سال به متقاضی تعلق می‌گیرد.
• تمامی افراد بالای پنج سال می‌توانند ارز مسافرتی دریافت کنند.
• ارز مسافرتی به افراد مقیم خارج از کشور و همین طور افراد با گذرنامه‌های خدمات و سیاسی ارائه نمی‌شود.
• حضور صاحب پاسپورت هنگام دریافت ارز الزامی است.
• دریافت ارز مسافرتی همه‌روزه از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ (پنج‌شبه‌ها ساعت ۱۱:۳۰) انجام می‌شود.

مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی

ارز مسافرتی هوایی

طبق اعلام بانک مرکزی از دوم اسفند ۱۴۰۱، دریافت ۵۰۰ یورو ارز مسافرتی هوایی منوط به داشتن مدارک زیر است:

• بلیط پرواز یکسره یا دوسره (کاغذی یا الکترونیکی)
• گذرنامه معتبر با حداقل ۶ ماه اعتبار
• رسید پرداخت عوارض خروج از کشور

این مدارک پس از اخذ اسناد مثبته باید به باجه بانک ملی در فرودگاه‌ها ارائه شود.

ارز مسافرتی زمینی، ریلی و دریایی

مدارک مورد نیاز برای مسافران زمینی، ریلی و دریایی با مسافران هوایی تفاوتی ندارد. دریافت ۳۰۰ یورو ارز مسافرتی مستلزم ارائه مدارک زیر به شعبه‌های بانک ملی است:

• بلیط سفر دریایی و ریلی
• ویزای کشور مقصد در صورت نیاز
• گذرنامه معتبر با حداقل ۶ ماه اعتبار
• رسید پرداخت عوارض خروج از کشور

سقف دریافت ارز مسافرتی

بانک مرکزی در دوم اسفند ۱۴۰۱ اعلام کرد که ۳۰۰ یورو به مسافرت‌های زمینی و ۵۰۰ یورو به مسافرت‌های هوایی اختصاص می‌یابد. مسافران و گردشگران می‌توانند پس از عبور از گیت فرودگاه‌ها از طریق خودپردازهای مستقر در فرودگاه یا باجه بانک ملی اسکناس دلار دریافت کنند. شرایط و زیرساخت دریافت ارز سفر هوایی در هفت فرودگاه بین‌المللی کشور فراهم شده است.

اطلاعیه بانک مرکزی در ابتدای اسفند ۱۴۰۱ به‌وضوح مشخص کرد که مقصد مسافران، اعم از کشور‌های با ویزا یا بدون ویزا، دیگر هیچ تاثیری در مقدار ارز مسافرتی ندارد و سقف ارز بر اساس نوع سفر خارجی یعنی سفر زمینی یا هوایی تعیین می‌شود.

نرخ تخصیصی ارز حج از سوی دولت در سال ۱۴۰۲ برابر با ۲۸,۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است؛ اما رئیس سازمان حج و زیارت در اواخر دی‌ماه ۱۴۰۱ هیچ اشاره‌ای به سقف ارز پرداختی به حجاج نکرده بود و بنابراین، در زمان انتشار این مقاله میزان ارز مسافرتی حج هنوز مشخص نشده است.

تفاوت قیمت ارز مسافرتی و ارز آزاد

قیمت ارز مسافرتی با نرخ ارز در بازار‌ آزاد تفاوت دارد و پایین‌تر است. بانک مرکزی این ارز را به مسافران و گردشگران در سفر‌های خارجی ارائه می‌کند و از آنجا که قیمت ارز آزاد بالا است، خرید ارز مسافرتی نقش موثری در کاهش هزینه‌های سفر دارد. رئیس بانک مرکزی درباره قیمت ارز مسافرتی ۱۴۰۲ گفته است:

قیمت ارز مسافرتی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، بر مبنای منابع و مصارف ارزی کشور و متغیرهای بنیادی اقتصادی تعیین می‌شود.

درخواست ارز مسافرتی اینترنتی

وب‌سایت «مرکز مبادله ارز و طلای ایران» این امکان را برای متقاضیان دریافت ارز فراهم کرده است تا به‌راحتی از قیمت روزانه ارز خدماتی از جمله ارز مسافرتی مطلع شوند و برای آن درخواست دهند.

مراحل ثبت نام ارز مسافرتی

• به وب‌سایت «ice.ir» مراجعه کنید و وارد «سامانه برخط» شوید. اسناد و مدارک مرتبط را بارگذاری کنید.
• مدارک توسط بانک ملی مورد بررسی قرار می‌گیرند تا صلاحیت شما برای خرید ارز بر اساس مقررات بانک مرکزی تایید شود. درصورتی که مدارک ناقص باشند یا مورد تایید قرار نگیرند، به شما اطلاع داده می‌شود.
• پس از احراز صلاحیت، تاییدیه در سامانه ثبت و پیشرفت کار به شما اطلاع‌رسانی می‌شود.
• در این مرحله فهرستی از بانک‌های ملی و صرافی‌ها برایتان به نمایش در می‌آید که می‌توانید یک مورد را انتخاب کنید. یک روز پس از صدور تاییدیه در سامانه بانک مرکزی و اطلاع‌رسانی برای دریافت ارز، به بانک یا صرافی مراجعه کنید و هزینه معادل ریالی ارز را بپردازید. بانک و صرافی موظف به تامین ارز درخواستی است و حواله ارزی را در اختیاران قرار می‌دهد. اطلاعات فروش ارز در دو نسخه به‌صورت رسید مشتری و رسید بانک (یا صرافی) چاپ می‌شود.
• در فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی تهران، اهواز، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز یا ارومیه پس از عبور از باجه کنترل گذرنامه باید به باجه ارزی بروید؛ رسید (حواله ارزی) را ارائه کنید و ارز خود را تحویل بگیرید. دریافت ارز در فرودگاه حدود یک ساعت زمان می‌برد.

اگر در مراحلی که حضور متقاضی الزامی است، بیشتر از یک هفته مراجعه نکنید، پرونده بسته می‌شود و باید مجددا درخواست خود را ثبت کنید. همچنین ارائه ارز در باجه‌های ارزی بانک ملی مستقر در فرودگاه‌های بین‌المللی منوط به دریافت حواله ارزی پیش از مراجعه به باجه‌های مذکور است.

در زمان انتشار این مقاله (اسفند ۱۴۰۱)، طبق اعلام بانک مرکزی در حال حاضر شرایط و زیرساخت دریافت ارز سفر هوایی فقط در هفت فرودگاه کشور فراهم است و به‌زودی بستر خدمات ارزی در سفرهای زمینی نیز فراهم خواهد شد.

دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه امام

نحوه دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه امام خمینی به این صورت است که پس از دریافت حواله ارزی می‌توانید ارز را از شعبه‌های بانک ملی در فرودگاه امام بگیرید یا به‌سراغ خودپردازهای پرداخت ارز مسافری بروید که در فرودگاه‌ نصب شده‌اند.

چه کسانی نمی‌ توانند ارز مسافرتی دریافت کنند؟

افراد با سن کمتر از پنج سال، ایرانیان مقیم خارج از کشور و افرادی با گذرنامه خدمات یا سیاسی نمی‌توانند در سال ۱۴۰۲ ارز دریافت کنند.

ارز مسافرتی به کدام گروه سنی تعلق می‌گیرد؟

در مقررات ارزی گذشته، مسافران و گردشگران با سن قانونی کمتر از ۱۸ سال نمی‌توانستند ارز مسافرتی دریافت کنند؛ اما با تغییراتی که در پرداخت این ارز در اوایل اسفند ۱۴۰۱ اتفاق افتاد، سن قانونی دریافت ارز به پنج سال کاهش یافته است.

آیا ارز مسافرتی حذف شده است؟

خیر. ارز مسافرتی حذف نشده است؛ اما برخلاف گذشته که امکان دریافت نقدی آن از صرافی‌ها وجود داشت، از اوایل اسفند ۱۴۰۱ و برای سال ۱۴۰۲ فقط می‌توانید حواله ارزی را از بانک ملی تهیه کنید و ارز نقد را در فرودگاه تحویل بگیرید.

پرسش‌های متداول